EU ziet af van sportboycot Rusland
VAN ONZE VERSLAGGEVERS − 04/09/14, 00:00
De EU kondigt vooralsnog geen sportboycot tegen Rusland af. Alleen Litouwen en Estland pleitten hiervoor, de andere 26 lidstaten achten zo'n boycot onuitvoerbaar.
Het definitieve sanctievoorstel dat de Europese Commissie woensdag presenteerde, voorziet enkel in economische en financiële strafmaatregelen tegen Rusland als vergelding voor de militaire aanwezigheid in Oost-Oekraïne. Eerder deze week lekte nog uit dat de Commissie overwoog om Russische sporters en evenementen als het WK voetbal in 2018 en de aanstaande Formule 1-race in Sotsji te boycotten.
Betrokken Brusselse diplomaten en EU-ambtenaren stellen nu dat deze suggestie vooral was bedoeld als publicitaire waarschuwing naar Moskou. In de uiteindelijke plannen van de Commissie, keert de suggestie van een sportboycot niet meer terug. De lidstaten beslissen naar verwachting eind deze week tot welke nieuwe economische sancties ze precies overgaan.
Betrokkenen noemen een boycotoproep vanuit Brussel zinloos omdat de EU niets te zeggen over de nationale sportbonden die het beleid van de UEFA en FIFA bepalen. Ook regeringen hebben daarop geen of nauwelijks invloed: de sportkoepels zijn onafhankelijk om vermenging van sport en politiek tegen te gaan.
In 1980 drukte premier Van Agt de Nederlandse sportbonden op het hart om na de Sovjetinval in Afghanistan niet naar de Spelen van Moskou te gaan, al gebeurde dat toch. Zijn opvolger Mark Rutte wees begin dit jaar al op voorhand een boycot van de Winterspelen in Sotsji af, hoewel een fel debat woedde over de behandeling van homoseksuelen in Rusland.
De belangrijkste voetbalbonden FIFA en UEFA benadrukken hun autonome karakter. Ze zijn gezeteld in Zwitserland, dat niet tot de EU behoort, en hoeven zich daarmee alleen wat van de Zwitserse wet aan te trekken. 'De EU bepaalt niet wie aan onze competities meedoen', aldus een woordvoerder van de UEFA.
Tot 18 september wil de federatie niets meer kwijt over de kwestie. Dan bespreken de Russische en de Oekraiense bond met de UEFA onder meer de situatie van de clubs op de Krim, die net als het landsdeel door Rusland zijn ingenomen. Een dag later maakt de UEFA bekend of het Russische Sint-Petersburg tot de speelsteden behoort van het EK voetbal in 2020, dat voor het eerst over heel Europa uitwaaiert.
Een sportboycot zou Rusland, waar sport een staatszaak is, in het hart treffen. In tal van sporten zijn teams vertegenwoordigd op het hoogste niveau. Zo speelt Zenit Sint-Petersburg in de Champions League en komt PSV in de groepsfase van de Europa League onder meer uit tegen Dinamo Moskou - Koeban Krasnodar is de andere Russische deelnemer.
Ook in de belangrijkste clubcompetities in basketbal, handbal en volleybal zijn Russische ploegen actief. De toplaag van het wielrennen telt twee Russische teams, Katjoesja en Tinkoff-Saxo, dat in handen viel van de Russische miljardair Oleg Tinkov. Marussia behoort sinds 2012 tot het exclusieve kransje teams in de Formule 1, waar Daniil Kvyat de Russische eer hooghoudt.
Het land heeft zich onder aanvoering van de judolievende premier Poetin door flinke financiële investeringen opgewerkt tot een leidende natie in de sport. Daardoor voert Rusland inmiddels de Global Sports Nations Index aan, waarop wordt bijgehouden welke landen de meeste sportevenementen voor hun rekening nemen.
Die positie heeft Rusland onder meer te danken aan de Winterspelen van Sotsji en tal van andere toernooien, waaronder vorige week nog het WK judo. Die Spelen gingen de geschiedenis in als het duurste uit de sport.