Hoe kijken we terug op dit seizoen? Ik vond het tot dit weekend een vrij teleurstellend seizoen. Geen wereldrecords. Vrij saaie wereldbekerwedstrijden op weinig tot de verbeelding sprekende banen. Zo'n dubbel weekend op dezelfde baan vind ik erg jammer, hoewel ik de redenen snap. Een EK met heel veel spanning, maar ook een bizar laag niveau in de breedte. En daarnaast zeker ook het gemis van veel rijders: Kramer, Wüst, Van der Poel, Ter Mors, Gao, Lollobrigida, de (Bela)Russen en nog heel wat... Maar afgelopen vier dagen maakte voor mij heel erg veel goed. Het WK afstanden was een zeldzaam mooi toernooi. Eén van de mooiste ooit, misschien wel. Als afsluiting een aantal rijtjes. Benieuwd naar die van jullie. Beste schaatser (m) 1. Jordan Stolz 2. Patrick Roest 3. Bart Swings (Twijfel tussen Roest, Swings en Ghiotto voor plekken twee en drie) Beste schaatsster (v) 1. Jutta Leerdam 2. Antoinette Rijpma-de Jong 3. Ragne Wiklund (Hele lastige en sommigen zullen het er ook wel zwaar mee oneens zijn. Leerdam won maar op één afstand, maar was daar wel ongekend dominant. Dat geldt voor niemand anders bij de vrouwen op één afstand. Als Wiklund meer dan één WK-goud had gehaald, of het EK allround had gewonnen, dan was de balans richting haar doorgeslagen. Het zit allemaal heel dicht op elkaar. Schouten staat vierde. Reed voor mij te weinig wedstrijden om de top-3 te kunnen halen. Min-Sun Kim had goud moeten winnen op het WK om de top-3 te kunnen halen.) Beste race (Oscar) 1. Schouten 5000 meter WK afstanden 2. Stolz 500 meter WK afstanden 3. Swings massastart op het WK afstanden Mooiste doorbraak: Sander Eitrem Mooiste duel: Eitrem/Roest op het EK allround Pechvogel: Hein Otterspeer (niet alleen puur 'pech' natuurlijk, maar hem gun je na al die jaren toch echt wel die grote vis) Meest teleurstellend: Esmee Visser (en ik bedoel 'teleurstellend' daarbij niet als kritiek, maar meer als 'wat teleurstellend voor ons als schaatsfans dat het bij haar niet wil lukken') Beste forummer: @EenBrabander. Mooie enthousiaste beschouwingen, maar ook goede duiding en leuke cijfers en feitjes. Zeker in combinatie met het twitteraccount. Ik moest vroeger wat wennen aan je stijl, maar die tijd is echt voorbij. Keep on posting. Edit: de 6.04 van Roest in Heerenveen was natuurlijk ook heel bijzonder. Die plaats ik toch op 3 in de Oscar-waardige races. Sorry Bart. Het 1000m-baanrecord van Leerdam kwam daarvoor ook nog wel in aanmerking.
Leuk! Om nou precies hetzelfde te doen als hierboven staat me wat tegen, dus een paar ‘bijzondere’ keuzes zal je vast tegenkomen. Ook zal je het niet overal mee eens zijn maar gelukkig geef ik ook geen prijzen weg, dus dit is puur op basis van emotie! Beste schaatser (m) 1. Stolz 2. Eitrem 3. Roest Misschien niet als je naar de medailleveredelingen kijkt, maar moreel gezien zet ik Eitrem erboven. Beste schaatsster (v) 1. Jutta Leerdam 2. Ragne Wiklund 3. Ivanie Blondin Beste race 1. Roest - Eitrem, 1500m, EK allround. 2. Stolz - 500m, WK afstanden 3. Wennemars - 1000m, WB2, Thialf Mooiste doorbraak: Wesly Dijs. Pechvogel: Davide Ghiotto Meest teleurstellend: Isabelle Weidemann. Toen ik haar tijden in oktober voorbij zag komen had ik haar echt vaker op het hoogste treetje verwacht. Schudde de ene na de andere toptijd eruit. Ook in de World Cup niet.. Beste forummer: Ik waardeer alle input van iedereen, maar dan moet ik toch voor @Mjøsaman gaan!
Ik ga het wel iets anders doen dan een paar 1-2-3 lijstjes. Ik vond het een wisselvallig seizoen. Voor het grootste deel was het niet heel bijzonder en het duurde erg lang voordat ik 'erin' kwam. De eerste World Cups is me vooral bijgebleven dat Nuis en Krol erg teleurstelden en dat na z'n briljante 1500m in de openingsrace ook Stolz nog niet alle verwachtingen in leek te lossen. Ook voor de dubbele Calgary-race zegden veel toppers af of waren ze anderszins niet helemaal fit. Dat bijna-wereldrecord van Bloemen in Calgary was wel sensationeel, maar daarbuiten vielen de tijden en het niveau toch wat tegen. Van de NK's Allround en Sprint had ik niet echt hoge verwachtingen, maar die toernooien bleken juist wel weer heel leuk en spannend te zijn (al is dat niet per se vanwege het hoge niveau). En een week later op het EK Allround was er zelfs serieuze strijd met Eitrem, die ver boven verwachting presteerde en Roest het vuur flink aan de schenen wist te leggen. Allrounden is vaak leuk, maar spannend is het zelden. Toch hebben we in Hamar fantastische prestaties gezien van Eitrem en Wiklund, die nu echt een vaste waarde begint te worden. Het Noorse schaatsen is aan een opmars bezig. Dat zeggen we al sinds 2017, maar na een klein dipje is er nu een brede selectie die op jonge leeftijd al door begint te breken. Als die lijn kan worden doorgezet, dan zou je met Eitrem, Wiklund, Kongshaug, Henriksen, Engebraten en Haugen al voorzichtig van een nieuwe gouden generatie in het Noorse schaatsen kunnen spreken. Ook terug: het Amerikaanse en het Canadese schaatsen. Met natuurlijk Jordan Stolz als uithangbord, maar met ook steeds meer doorbrekende namen in de subtop als Howe, Fiola, Dawson, Goetz, Maltais. En zelfs het Duitse schaatsen is aan een heel voorzichtige opmars bezig, met meer en meer namen stukje bij beetje klimmend in de internationale uitslagen. Japan heeft met Horikawa weer een echt talent die nu snel op lijkt te komen, maar met de rest van de schaatsgrootmacht is het matig tot slecht gesteld. Takagi reed een tegenvallend seizoen en buiten wat sporadische overwinningen wisten de mannen ook geen potten te breken. Met name de lange afstandsrijders vielen gigantisch tegen. Dus misschien is het betere presteren ook wel meer een verschuiving van de macht van Japan naar landen als Noorwegen, Canada en de VS (of eigenlijk voornamelijk Stolz). Het WK Afstanden in Thialf was eigenlijk alles wat de rest van het seizoen niet was, op wat uitzonderingen na: spectaculair, meeslepend en memorabel. Met bizarre wendingen (ploegenachtervolging), verrassende winnaars, mensen die boven zichzelf uitstegen en fenomenale races. Misschien is het ook gewoon onmogelijk om meer van dat soort wedstrijden te verwachten in een seizoen, maar van twee World Cups in Polen op matig ijs wordt volgens mij niemand vrolijk. Kies dan desnoods weer een keer voor een buitenbaan. De laatste keer was volgens mij Tomakomai met een toen nog vrij onbekende Shinhama als winnaar. Maar zelfs een binnenbaan is prima, als het maar óf snel is óf dat er enigszins publiek is. Zeker voor een World Cup Finale. Volgend jaar naar Quebec City? Innsbruck? Nagano? Berlijn? Seoul? (nee wacht, doe die maar niet).
Ook dit seizoen weer een hoop (nieuwe) winnaars, wie hebben er op de hoogste trede gestaan (dikgedrukt is wereldkampioen): 500m: Min Sun Kim (5x), Herzog, Kok Murakami (2x), Dubreuil (2x), Jun Ho Kim, Morishige en Stolz 1000m: Leerdam (6x) en Goetz Stolz (3x), Otterspeer (2x), Ning en Dijs. 1500m: Takagi (3x), Rijpma-de Jong (2x), Wiklund, Groenewoud Stolz (3x), Nuis (2x), Howe en Dijs. 3000m: Wiklund (5x), Schouten. 5000m: Schouten (2x) Roest (4x), Ghiotto en Eitrem. 10000m: Ghiotto (2x) Alle winnaars zijn mooi en alle winnaars hebben een verhaal, maar van zeges van Dijs, Groenewoud, Herzog, Goetz, Wiklund, Ghiotto, Howe en Eitrem laten wel zien dat de sport lekker blijft veranderen!
Je vergeet hier nog Min-Sun Kim. Ondanks dat ze dit seizoen bijna alles gewonnen heeft had ze nog nooit eerder gewonnen op wereldtoneel.
Dat lijkt me terecht. Elk jaar geeft de jury ook een toelichting op basis waarvan de prijs wordt toegekend. Stolz krijgt de prijs voor zijn drie wereldtitels bij de WK Afstanden. Het blijft wel een juryprijs en heel veel waarde hecht ik daar persoonlijk niet aan, omdat elke jury zo zijn voorkeuren heeft. Als je de toekenning van de schaatsoscar in deze eeuw sorteert op het betreffende onderdeel kom je op het volgende uit: 1. 10.000 meter mannen: 8,33 keer uitgereikt op basis van deze afstand 2. 500 meter mannen: 3,33 keer 3. 1000 meter vrouwen: 3 keer 4. Allroundmannen: 2,33 keer 5. 1500 meter mannen: 1,83 keer 6. 3000 meter vrouwen: 1,5 keer 6. 5000 meter vrouwen: 1,5 keer 8. Allround vrouwen: 1 keer 9. 1000 meter mannen: 0,83 keer 10. 5000 meter mannen: 0,33 keer Niet uitgereikt voor: 500 meter vrouwen, 1500 meter vrouwen, Mass-start vrouwen, Sprint vrouwen, Mass-start mannen en Sprint mannen '0,33 keer' betekent dus dat er een jaar was waarin de prijs is toegekend op basis van drie onderdelen, zoals nu het geval is bij Stolz bijvoorbeeld. Conclusies: - De prijs gaat veel vaker naar mannen dan naar vrouwen - De 10.000 meter wordt erg vaak beloond - Sprintvierkampen en mass-starts lijken niet zo interessant voor de jury
Net zoals vorig jaar zou ik de Oscar aan de 5000 meter van Schouten hebben gegeven, maar ik kan zeker leven met deze beslissing en kan hem ook begrijpen. Ik dacht dat de Oscar maar over één rit mocht gaan, maar als we het over gehele toernooien kunnen hebben dan komt Stolz inderdaad wel boven Schouten uit. Soms zijn er wel wat rare beslissingen. Van der Poel kreeg hem in 2021 voor zijn wereldrecord op de 10 kilometer, en jaar later krijgt ie hem nog een keer omdat hij nog twee seconden sneller rijdt. Dat lijkt me geen twee Oscars waard en laat goed zien hoeveel de 10 kilometer bevoordeeld wordt.
In 2016 had ie naar Kulizhnikov kunnen gaan (WR 500m eindelijk gebroken en eerste 33-er). Maar daar kwam wat tussen ... Verder een aantal jaren waarbij het 50/50 was omdat er een sterke tweede kandidaat was (Wüst 2007 en 2014, Yuskov 2015, Schouten 2022)
Nog wel wat meer 50/50's denk ik. Kulizhnikov had ook wel gekund in 2015 of zelfs 2019. Kyou-Hyuk Lee 2011? Sang-Hwa Lee 2014? Takagi 2019? Sowieso geen Aziaten meer sinds 2001, terwijl die in die periode wel het een en het ander gepresteerd hebben. En Bart Swings op de mass-start de afgelopen twee jaar had ik ook niet eens zo gek gevonden. Toch op indrukwekkende wijze Olympisch en wereldkampioen geworden. Het blijft een ingewikkelde prijs vooral omdat er geen enkele criteria bekend zijn. Kijk je bijvoorbeeld naar 2014 dan is de keuze voor Bergsma vanuit betekenis voor de schaatssport wel groot. Dat was een historische strijd met Kramer op de 10.000 meter in Sochi. Sinds 2006 was Kramer heel dominant op de 5000 en 10.000 meter. De wedstrijden waar Kramer niet won, kwam dat omdat hij geblesseerd was, terug aan het komen was van een blessure of het niet belangrijk genoeg vond. Op die 10.000 meter in Sochi werd een Kramer in vorm eigenlijk voor het eerst op waarde geklopt. Dat is een race die bij velen nog in het geheugen gegrift staat denk ik, al zal dat bij Nederlanders meer het geval zijn dan in het buitenland. Kijk je puur naar dominantie of kwaliteit van het individu dan zou Sang-Hwa Lee misschien een betere keus geweest zijn. Die was dat jaar echt heel goed op de 500 meter met 9 overwinningen uit 9, forse aanscherpingen van het WR en Olympisch goud.
Met de kennis van nu had die prijs natuurlijk naar Lee moeten gaan. Dat WR staat nog steeds - ook na de blauwe ijzers - terwijl er sinds 2016 elk jaar wel iemand op laagland onder de tijd van Bergsma is gedoken. De lange afstanden zaten op dat moment ook meer in een niveaudip (die nu met de afwezigheid van de Russen er opnieuw lijkt te zijn).
