Interessante meningsverschillen. Ik weet dat ik een fanaat ben. Zelfkritiek is mij niet vreemd. Daarnaast is mijn handicap dat ik met een (lang vervlogen) journalistieke achtergrond en blik naar uitzendingen kijk. Daarnaast krijg ik een pak energie van schaatsen, die helaas ook vaak afgebroken wordt door hoe ik in iets kan verdwijnen. Of juist niet. Kwetsbaar puntje. Helaas. Mensen vinden het niet erg dat er ritten overgeslagen worden of dat er steeds meer interviews en shots van vriendjes, ouders, huisdieren en instagram posts doorheen worden gepropt. Dat snap ik. Dat zal dan met de veranderde tijdsgeest te maken hebben. Maar als dat zo is, waarom zie ik dan nooit interviews en soortgelijke shots tijdens een voetbalwedstrijd, het WK Darts, de F1, tennis, atletiek, zwemmen, shorttrack of diverse wedstrijden op de Olympische Spelen? Wielrennen noem ik als veelvuldig kijker bewust niet, aangezien dat bij uitstek een sport is waar je uren naar kan kijken zonder veel te missen. In die 131km naar de voet van de slotklim, de Poggio of de onvermijdelijke massasprint kun je oeverloos ouwehoeren, in landschappen verdwijnen en naar achterhaalde startinterviews luisteren.
Maar schaatsen is nu juist een wat vreemde sport die rit per rit interessanter wordt en waarbij in iedere ronde op de kruising en zeker bij iedere doorkomst "van alles gebeurd". Breng Jake Paul of Marcel Kittel of Leo Visser in beeld wanneer het kan. En niet te lang. Waarom moet ik tijdens een rit tussen twee heren meer dan 5 of 10 of 15 seconde naar een beeld van Sanne in 't Hof op een bankje tegen een raam kijken? Of naar de nieuwe ster Angel Daleman die wat op en neer loopt? Wat voegt dat toe en wat heeft dat nu met de sport van dat moment te maken? En waarom is 3 seconden niet genoeg? Misschien ben ik wel te sensitief, te scherp en te visueel ingesteld. Of me teveel bewust van hoe de regisseur de uitzending probeert te sturen. En ja, ik weet dat ik helaas de flexibiliteit van de gemiddelde mens mis. Gelukkig wordt dat met een weekendje schaatsen ruimschoots gecompenseerd door vurige passie. Laat gewoon twee schaatsers die tegen elkaar en de klok en de tijden van andere rijden en ik ben weg. Weg uit de realiteit.
Ik geniet zeker van hoe de NOS het schaatsen op TV probeert te verslaan. Er zijn genoeg positieve punten. Henry Schut is oprecht geïnteresseerd en een stuk beter dan zijn voorganger. Tuitert vind ik een prima analist, vooral ook omdat hij heel vaak positief is en vanuit een heel ander mens- en wereldbeeld kijkt dan bijvoorbeeld de wat drammerige volksmenner Wennemars. Maar die kan op zijn eigenwijze manier het vuurtje dan weer flink opstoken. Noem het amusement. Gerritsen vond ik ook altijd een fijne, rustige analist. Wüst moet ondanks haar status en ervaring aan de andere kant van het verhaal in al haar bescheidenheid nog wat in haar rol groeien. En Hersman kan ik zelden op een foutje betrappen. Die zit echt altijd in en op de wedstrijd. Een genot om naar te luisteren. Mensen die fout op fout stapelen mogen daarentegen wat mij betreft verdwijnen. Zo gaat dat in de echte wereld ook met collega's die structureel tekort schieten.
Bert Maalderink doet wat een journalist doet en dat is in de waan van de dag zoeken naar nieuws en quotes. Maar ook naar menselijkheid. Denk aan het interview met de emotionele Schouten vorig jaar. Soms zuigt Bert net wat te lang door, maar even vaak ontfutselt hij de schaatser net dat wat we wilde horen. De korte interviews die Robbert de Rijk tijdens dit NK op het middenterrein deed, vond ik vaak best interessant. De Rijk is in elk geval een puntig interviewer. Ik weet alleen niet zeker of het gezicht van de geïnterviewde daarbij ook altijd in beeld moet. Denk hierbij aan de radio. Maakt het daar uit dat je iemand niet ziet? Maar het verschilt ook per interview. Nu voegde het vrolijke gezicht van Jasper Krommenhoek na zijn fantastische 10km echt wel iets toe, maar was het interview met Kars Jansman een stuk minder van belang. Ook de verschillende camera voeringen maken de kijkbeleving dynamischer. Genoeg positieve punten dus.
Maar dat betekent toch niet dat alles altijd maar goed is en er geen puntjes van kritiek mogen zijn? Dat we blij mogen zijn dat het schaatsen op TV is, vind ik niet zo'n sterk argument. Natuurlijk mogen we blij zijn en dat ben ik ook. Maar ik denk ter nuancering wel dat niet alleen de KNSB blij mag zijn dat de NOS het uitzendt, maar dat de NOS op zijn beurt minstens net zo blij mag zijn dat ze het schaatsen nog uit kunnen/mogen zenden. Het skispringen is 'wegbezuinigd' en meteen opgepikt door SBS6. Nu zit ik echt niet te wachten op schaatsen bij SBS6. En de NPO denk ik ook niet. Ik drop hier ook weleens kijkcijfers en het schaatsen is in de maanden november tot en met maart echt van grote waarde voor de NPO en Studio Sport. Of zijn er hier mensen die denken dat de NOS met bijvoorbeeld een middagje veldrijden of shorttrack of skiën of rodelen dezelfde kijkcijfers er reclamegelden binnen sleept?
Nu werken ze bij de Stichting Kijkonderzoek sinds een aantal jaar met een voor mij wat ondoorgrondelijke mix van gemiddelde en totale kijkcijfers, maar afgelopen zaterdag zaten er tussen 11 uur in de middag en zes uur in de avond gemiddeld tussen 373.000 en 888.000 mensen voor de buis. Het marktaandeel was gedurende die 7 uur grofweg 36 procent. In de dag top 25 stond het NK Allround op 11 boven onder andere De Luizenmoeder de film, Sterren op Het Doek en Het NOS Jaaroverzicht die die dag alledrie primetime op NPO 1, 2 en 3 werden uitgezonden. Het NK Sprint stond zelfs op 4 boven de Top 2000 a gogo en alles wat er die dag op RTL4 en SBS6 te zien was. Op zondag schakelde meteen 536.000 mensen in en trok het laatste blok van half drie tot zes uur 982.000 kijkers. Dik drie uur bijna 1 miljoen kijkers. Het marktaandeel zat die middag tussen 12 en 18 uur vrijwel continue boven de 40 procent. En in de dag top 25 stond het schaatsen op plek 8 en 12. Het blok dat op 8 stond trok in totaal kennelijk 2.3 miljoen kijkers. En dat aantal werd die dag alleen overtroffen door Expeditie Robinson. Ter vergelijking: de zondag ervoor trok geen enkel programma meer dan 357.000 kijkers en kwam het marktaandeel in dezelfde uren niet boven de 16 procent uit. Zestien procent, dat is een stuk minder dan de veertig van een week eerder. Dus reken maar dat niet alleen de KNSB blij is met al die uren TV, maar de NOS zelf ook.
Ach, ik draaf weer als een Wennemars door. En dit maffe epistel is weer veel te lang. Natuurlijk snap ik dat er belachelijke contracten aan dat WK Voetbal hangen en dat het WK Voetbal oneindig veel 'belangrijker' en 'groter' is dan een NK of WK schaatsen. Wij mensen kijken alles en betalen zo de onvoorstelbare bedragen die in voetbal omgaan. Ook ik werd toch weer verleid om afgelopen zomer veel te veel EK wedstrijden te kijken. En achteraf staat me er - behalve een haarband, matig voetbal van het Nederlands elftal en een wervelend potje tussen nota bene Georgië en Turkije - nog nauwelijks iets van bij. Zo ironisch. Dat zo'n journaal doordeweeks non-stop herhaald wordt, maar op zondag precies om twaalf uur zou moeten worden uitgezonden vind ik als autist ergens wel hilarisch. Maar in dit geval was er een simpele oplossing geweest. Zendt dat journaal lekker precies om twaalf uur uit en biedt die paar schaatsidioten simpelweg de mogelijkheid om online op de stream verder te kunnen kijken. En noem dat dan service van de zaak voor de trouwe kijker ofzo. Het is wel grappig dat je hier eigenlijk niks van mag zeggen of vinden. Ik zou mensen weleens willen horen als ze een kwartier van een voetbalwedstrijd moeten missen omdat er iets anders 'belangrijkers' tussendoor komt. Maar goed, ik ben een schaatsfanaat en in de minderheid. En gelukkig maar. Over een week ontploft mijn hoofd vast van de spanning tijdens de laatste ritten op de 10km. Ik heb me nu al voorgenomen daar extra veel van te genieten. Hup iedereen! Ook de NOS.